Không cần giỏi kể chuyện vẫn có thể viết khiến người khác dừng lại
3 cấu trúc kể chuyện sẽ giúp bạn chạm sâu hơn
Có bao giờ bạn đọc lại bài viết của chính mình và thở dài: “Sao bài này đúng mà lại ít người đọc vậy?” Mình đã phân tích chỉn chu, viết mạch lạc, trình bày rõ ràng. Mọi thứ đều hợp lý. Nhưng bài viết vẫn vô thanh.
Bạn không cô đơn. Rất nhiều chuyên gia giỏi đang gặp cùng một vấn đề: nội dung của họ đúng, nhưng thiếu chạm. Thứ họ chia sẻ là tri thức. Nhưng thứ người đọc cần là một điểm kết nối.
Đó có thể là một trải nghiệm nhỏ, một ví dụ thật, một đoạn tự sự mà người đọc thấy mình trong đó, không phải để kể lể mà là để cho bài viết có hơi thở.
Vì vậy, nếu bạn từng nghĩ “mình không biết kể chuyện” hay “mình chỉ giỏi chuyên môn thôi”, thì bản tin này dành cho bạn.
Chuyên môn là bờ bên này, khách hàng nằm ở bờ bên kia,muốn kết nối, bạn cần một cây cầu mang tên “story”.
Mình sẽ chia sẻ 3 cấu trúc storytelling đơn giản, dễ áp dụng giúp bạn biến một bài viết khô khan thành nội dung có cảm xúc, có chiều sâu, và có khả năng được đọc tới cuối.
Bạn vẫn là chính bạn chỉ khác là bạn biết cách nói cho người khác muốn nghe. Và đó là nơi mà mọi kết nối bắt đầu.
Cấu trúc 1: Story-Driven Insight
Đây là cấu trúc storytelling tối giản nhưng có chiều sâu, phù hợp với những ai muốn chia sẻ chuyên môn một cách mạch lạc, không dạy đời mà vẫn đủ tạo niềm tin.
Điểm mạnh của cấu trúc này là tạo sự gắn kết thông qua suy nghĩ thật, từ đó đúc kết một bài học chuyên môn không gượng ép.
Cấu trúc gồm 3 phần chính:
MỞ: Một tình huống cụ thể. Có thể là thất bại, lỡ nhịp hoặc một khoảnh khắc bạn thấy hoang mang
THÂN: Phản tư và phân tích. Vì sao chuyện đó xảy ra, bạn từng nghĩ gì, và có gì khiến bạn nhận ra điều mới
KẾT: Kết luận nhẹ nhàng. Một nhận thức, một góc nhìn chuyên môn được hình thành từ câu chuyện
Cấu trúc này phù hợp cho:
Bài chia sẻ chuyên môn lồng cảm xúc
Bài “kể lại rồi ngộ ra”, không cần cao trào
Nội dung thể hiện tư duy chuyên gia qua trải nghiệm thật
Dạng viết định hướng người đọc bằng trải nghiệm, không áp đặt
1. HƯỚNG DẪN TRIỂN KHAI TỪNG BƯỚC
BƯỚC 1 – MỞ: Đặt một tình huống cụ thể bạn từng trảiNên chọn khoảnh khắc bạn cảm thấy hụt hẫng, bối rối hoặc ngờ vực chính mìnhTình huống không cần phải nghiêm trọng – chỉ cần thật
BƯỚC 2 – THÂN: Phân tích điều gì đã xảy ra bên trong bạnTại sao bạn thấy như vậy? Điều gì khiến bạn thay đổi góc nhìn?Có thể lồng ghép một ẩn dụ để làm rõ insight (ví dụ: “gặp khách một lần rồi đòi cưới”)Càng thật, càng có chiều sâu
BƯỚC 3 – KẾT: Đúc kết một bài học vừa đời vừa nghềChia sẻ ngắn gọn điều bạn rút ra, có thể lồng chuyên môn vào nhẹ nhàngĐừng cố biến nó thành lời khuyên. Hãy viết như đang nghĩ thành lời
2. Ví dụ bài viết mẫu hoàn chỉnh
Mở bài – Một tình huống khiến mình ngờ vực chính mình
Cách đây vài tháng, mình có buổi tư vấn 1:1 với một khách hàng tiềm năng. Trước buổi hẹn, người đó nhắn tin rất hào hứng, bảo rằng đã đọc bài viết của mình từ lâu và rất mong được làm việc cùng. Mình chuẩn bị kỹ, lắng nghe kỹ, và tư vấn bằng tất cả sự tận tâm. Buổi nói chuyện kết thúc trong sự vui vẻ. Người đó còn bảo: “Em rất ấn tượng với cách chị làm việc.” Mình nghĩ thầm: chắc chắn chốt đơn. Nhưng sau đó, không một tin nhắn nào. Không phản hồi. Không “cảm ơn chị”, cũng không “em sẽ suy nghĩ thêm”. Chỉ là một khoảng lặng bất ngờ.
Thân bài – Phản tư và nhận ra góc nhìn sai lệch
Ban đầu, mình hụt hẫng. Rồi mình bắt đầu tự nghi ngờ: Liệu mình đã nói gì chưa đủ? Liệu họ không thấy mình đủ tin cậy? Hay mình nên giảm giá để khách bớt do dự?
Nhưng rồi, một buổi tối, khi đang cuộn lên đọc lại tin nhắn cũ với chính người chồng hiện tại của mình, mình bật cười. Ngày xưa, lần đầu tiên gặp anh ấy, mình cũng thấy dễ mến. Nhưng mất gần 2 tháng trò chuyện và vài lần gặp lại sau đó, mình mới dám... trả lời tin nhắn dài hơn một câu. Mình nhận ra: kể cả trong tình yêu, để gật đầu bước vào một mối quan hệ cũng cần thời gian, sự lắng nghe, và cảm giác đủ an toàn.
Vậy tại sao mình lại kỳ vọng khách hàng sẽ “ra quyết định” chỉ sau một buổi nói chuyện đầu tiên?
Kết bài – Bài học để điều chỉnh kỳ vọng và cách xây mối quan hệ
Từ lần đó, mình thôi mong khách sẽ chuyển khoản ngay sau một cuộc tư vấn. Mình bắt đầu thiết kế lại hành trình nội dung của mình: bài đầu tiên là để khách nhận diện, bài thứ hai là để họ đồng cảm, bài thứ ba giúp họ hiểu cách mình làm việc, và buổi tư vấn chỉ là một điểm chạm chứ không phải đích đến.
Không phải khách không cần mình. Họ chỉ đang cần thêm thời gian để thấy mình là người phù hợp. Cũng như mình từng cần thời gian để tin một người xa lạ có thể trở thành người đồng hành.
Nếu bạn từng thấy chạnh lòng vì khách không mua sau buổi đầu gặp gỡ, có thể bạn không sai. Chỉ là bạn đang vội với chính mình.
3. LƯU Ý KHI DÙNG CẤU TRÚC STORY-DRIVEN INSIGHT
Không cần drama. Một tình huống nhỏ, nếu đủ thật, cũng có sức chạm sâu
Phần “phản tư” là nơi tạo nên chiều sâu, đừng kể mà không nghĩ
Kết thúc không cần dạy ai điều gì. Chỉ cần cho người ta một góc nhìn mới để suy ngẫm
Rất phù hợp cho bài viết chuyên môn mềm: content marketing, thương hiệu cá nhân, hành trình làm nghề...
Cấu trúc 2: Break False Belief (Phá vỡ niềm tin sai bằng storytelling)
Đây là một cấu trúc kể chuyện rất hiệu quả với các bài viết mang tính giáo dục, khai sáng tư duy, đặc biệt khi bạn cần thay đổi cách nhìn của người đọc về một vấn đề quen thuộc.